เผาถ่านไม้ยูคาลิปต์

ความเป็นมา
การเผาถ่านไม้ยูคาลิปต์นี้อยู่ในพื้นที่หมู่บ้านร่องคำ โดยนายน้อย กมลแสน (88 หมู่ที่  3  ต.ร่องคำ  อ.ร่องคำ  จ.กาฬสินธุ์) เริ่มเผาถ่านปี 2540 ซึ่งขออนุญาตเผาถ่านถูกต้องตามกฎหมาย เผาด้วยเตาอิฐก่อ โดยจ้างช่วงสร้างเตาจาก อ.สมเด็จ  จ.กาฬสินธุ์  ค่าจ้างเตาละ 5,000 บาท ค่าวัสดุ อิฐ ปูน ทรายรวมค่าใช้จ่ายในการสร้างเตาประมาณ 10,000-13,000 บาท เตาเผามีทั้งหมด 6 เตา ใช้เงินลงทุนครั้งแรกสองหมื่นบาท จ้างคนงานจำนวน 3 คน ค่าจ้างวันละ 100 บาท เผาเดือนละ 2 ครั้งต่อเตา และเช้าพื้นท่เผาถ่านนี้ 2 ไร่ เป็นเงินเดือนละ 500 บาท

ไม้เผาถ่าน

ไม้เผาถ่านที่ใช้คือไม้ยูคาลิปต์ขนาดเล็กเส้นผ่าศูนย์กลาง 2.5-3 นิ้ว ซึ่งเป็นไม้ขนาดเล็กที่เหลือจากส่งโรงงานทำเยื่อกระดาษ โดยมีพ่อค้าไปประมูลมาจากสวนป่าสมเด็จ จ.กาฬสินธุ์  มาขายให้ในราคาตันละ 220 บาท ปริมาณไม้ใช้ประมาณ 72 ตันต่อเดือน

เตาเผาถ่าน

เตาเผาถ่านเป็นเตาอิฐก่อ ใช้อิฐประมาณ 10,000 ก้อน ขนาดเตามีเส้นผ่าศูนย์กลาง 3 ม. ขุดลึกลงไปจากระดับดิน 76 ซม. และสูงขึ้น 2 ม. ช่องใส่ฟืนกว้าง 54 ซม. สูง 90 ซม. ช่องสุมไฟขุดเป็นช่องข้างเตาลึกลงไปในดิน มีปากกว้าง 18 ซม. สูง 25 ซม. มีปล่องควัน 3 ปล่องโดยรอบเตา เส้นผ่าศูนย์กลาง 9 ซม. ปล่องเร่งไฟคือด้านบนของช่องใส่ฟืนที่เว้นไว้หลังจากใส่ฟืนเต็มเตา และปิดช่องใส่ฟืนแล้ว มีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 11 ซม.

ขั้นตอนการเผาถ่าน

ใช้เลื่อยวงเดือนตัดทอนไม้ยาว 1.50 ม. จากนั้นนำไม้มาเรียงเข้าเตาโดยเอาส่วนโคนวางขึ้นด้านบน แต่ละเตาจะจุไม้ ประมาณ 6 ตัน การเผาถ่านเริ่มจากจุดไฟหน้าเตาด้วยเศษไม้ยูคาลิปต์เป็น เชื้อไฟทางช่องใส่ไฟ เมื่อไม้ในเตาติดไฟแล้วทำการปิดช่องใส่ไฟและปล่องเร่งไฟ ขั้นตอนนี้ใช้เวลาประมาณ 10 ชม. การปิดปล่องควันโดยสังเกตควัน เปลี่ยนจากสีขาวเป็นสีฟ้าหรือสีน้ำเงินอ่อนซึ่งแสดงว่าการเผาถ่านใกล้เสร็จสมบูรณ์แล้ว จนกระทั่งควันขาดหรือเปลี่ยนเป็นสีใสห่างจากปล่องควันประมาณหนึ่งคืบ แสดงว่าไม้กลายเป็นถ่านหมดแล้ว จึงทำการปิดปล่องควัน ขั้นตอนนี้ใช้เวลาประมาณ 10 วัน นับจากวันจุดไฟหน้าเตาเผาถ่าน

หลังจากนั้นทิ้งไว้ให้เย็นใช้เวลาประมาณ 5 วัน (โดยไม่มีการอาบน้ำเตา เนื่องจาก คนเข้าเตาเป็นคนสูงอายุมาก) จึงเก็บถ่านบรรจุกระสอบป่าน แต่ละเตาได้ถ่านประมาณ 20-25 กระสอบ นอกจากนี้ยังมีการบรรจุถุงพลาสติกหนักถุงละ 5-6 กก. การเผาถ่านนี้จะมีส้นถ่าน (ไม้ฟืนที่เผาไม่เป็นถ่าน) ประมาณ 5%

ตลาดและการขนส่ง

ขายถ่านกระสอบละ 180 บาท โดยมีพ่อค้ามารับซื้อถึงที่เผาถ่านโดยนำไปขายร้านค้าในหมู่บ้าน ในแต่ละเดือนเผาถ่านได้ประมาณ 240 กระสอบ เป็นเงินประมาณ 43,200 บาท

สถานที่ติดต่อ

นายน้อย กมลแสน   88 หมู่ที่ 3  ต.ร่องคำ อ.ร่องคำ  จ.กาฬสินธุ์  โทร. (043) 579021

โดย.

     เพ็ญแข เพิ่ม 1

     วรศิลป์ แอ๊วสกุลทอง 2

     สมชัย เบญจชย 3

     1.นักวิชาการเผยแพร่,2.เจ้าพนักงานการเกษตร,3.นักวิชาการป่าไม้ 6ว ส่วนวิจัยและพัฒนาผลิตผลป่าไม้ กรมป่าไม้